فرهنگ > دین و اندیشه - پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله سید علی سیستانی نوشت:

آیت‌الله سید علی سیستانی از مراجع عظام تقلید شیعه در پاسخ به چند سئوال از مقلدان خود، احکام دست دادن زن و مرد مسلمان و نیز اهل کتاب و کافر را تشریح کرده‌اند.

متن سوالات و پاسخ این مرجع تقلید به شرح ذیل است

*آیا دست دادن از روى اجبار با زن غیر مسلمان خارجى و بدون قصد لذت ایراد دارد یا خیر در حالى که هیچ لذتى به وجود نیاید ؟

با وجود حاجب مثل دستکش مانعى ندارد .

*حکم دست دادن با زن نامحرم در صورتیکه امتناع کردن موجب بروز ناراحتی و یا قطع رابطه فامیلی گردد و یا اعتراض والدین را به همراه داشته باشد ؟

دست دادن با نامحرم جایز نیست و اگر حائلی باشد مانعی ندارد .

* آیا دست دادن با زنان کافر فى ذاته حرام است؟

حرام است.

*در کشورهای اروپایی دست دادن به عنوان سلام و درود مطرح است گاهی ترک آن کار به محرومیت و اخراج از کارخانه و مدرسه و امثال آن می کشد، آیا یک مرد و یا یک زن مسلمان می تواند در چنین حالات استثنایی دست بدهد؟

اگر با پوشیدن دستکش و امثال آن نمی شود از آن مشکل رهایی یافت، جایز است مرد و یا زن مسلمان با دیگری مصافحه کند چون که ترک چنان کاری، موجب ضرر و زیان طاقت فرسا می شود.

پیامبر اکرم می فرمایند:« ومن فاکه امرأة لا یملکها حبسه الله بکل کلمة کلمها فی الدنیا ألف عام؛ هر کس با زنی نامحرم شوخی کند خداوند برای هر کلمه که با او گفته است، هزار سال در آتش دوزخ او را زندانی می کند.»[1]

در عصر کنونی متاسفانه علاقه بدون دلیلی برای فعالیت زنان در عرصه های اجتماعی بوجود آمده است، به گونه ای که 98درصد کارگران خانگی در جهان را زنان تشکیل می دهند و 97 درصد پرستاران، 85 درصد معلمان ابتدایی و 57 درصد فعالان در عرصه مشاغل منشی گری در جهان زن هستند.[2] کشور اسلامی ما نیز از این جریان جهانی مستثنی نشده و از 24 میلیون شاغل کشور ما 5 میلیون نفر زن وجود دارد و یک سوم جمعیت بیکار نیز زن هستند! یقینا فعالیت بانوان محترم در بخش های مقتضی مانند امور درسی، پزشکی و... مختص زنان لازم است ولی در بعضی مشاغل حضور بانوان محترم لزومی ندارد. چون مقصود ما از این مطلب بحث اشتغال بانوان نیست به همین مختصر اکتفا می کنیم و بحث خود را ارائه می دهیم.

در بعضی از ادارات و یا شرکت ها، زنان و مردان در کنار همدیگر باید کار کنند و وسائل و اوراق زیادی را به همدیگر بدهند و بگیرند خود این مسائل گاهی متاسفانه باعث روابط صمیمی می شود و همکاران با همدیگر شوخی می کنند به بهانه هایی مانند اینکه رفع خستگی بشود یا اینکه حالت خواهر برادری به همدیگه داریم  و... اما آیا واقعا می شود با این توجیهات مرد و زن نامحرم با همدیگر شوخی کنند؟

جواب: اگر با قصد لذت جنسی باشد و یا بترسند به گناه بیفتند جایز نیست.[3]« آیت الله سبحانی: از هر نوع شوخی با نامحرم باید خودداری نمود.»[4] 

پی نوشت:

[1] وسائل الشیعه، ج20، ص 198، باب106، ح25418
[2] به نقل از خبرگزاری فارس
[3] عروه الوثقی، ج2، النکاح،م 31 و39؛جامع المسائل فاضل، ج1، س1720
[4] استفتائات آیت الله سبحانی ص242، س732 

این روزها بحث بر سر رفع فیلتر از شبکه اجتماعی فیسبوک و یا ممنوعیت آن زبانزد مردم و محافل ایران است. عده ای استفاده از آن را جرم می دانند و عده ای دیگر می گویند قانون مشخصی در باره آن وجود ندارد.
عبدالصمد خرم آبادی دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه و مشاور قضایی غلامحسین محسنی اژه ای دادستان کل کشور، از شبکه اجتماعی فیس بوک به عنوان یک سایت جاسوسی نام می برد که به گفته وی کسی در ضرورت ادامه فیلتر کردن آن تردید ندارد.
وی چند روز پس از انتشار خبر بررسی موضوع ممنوعیت عضویت و فیلترینگ فیس بوک در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، تفکیک محتوای مجرمانه از محتوای غیرمجرمانه در این سایت را امکان پذیر ندانست و تاکید کرد: فعالیت چنین سایتی مغایر با قوانین جمهوری اسلامی است.
خرم آبادی، به وجود اشاره صریح مقام معظم رهبری در باره نقش مؤثر فیس بوک در فتنه 88 و همچنین هشدارهایی که برخی از مراجع محترم تقلید، علما و دلسوزان نظام در این خصوص دادند، استناد کرد و گفت بعید است دیگر کسی در ضرورت ادامه فیلتر این سایت تردیدی داشته باشند.
اینک شایسته است در این زمینه به فتوای رهبر معظم انقلاب اسلامی و چند تن از مراجع تقلید رجوعی دوباره داشته باشیم. متن پرسش از حضرت آیت الله خامنه ای و پاسخ معظم له را همراه با توضیح بخش اسلامی سایت تبیان به شرح زیر است:
 
متن سوال:
«بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت آیت الله خامنه ای
با سلام و احترام
با توجه به اینکه وب سایت فیس بوک در ایران فیلتر شده است، آیا ورود به چنین سایتی صرفا برای ارتباط با دوستان و بدون هیچ فعالیت سوء علیه منافع ملی جمهوری اسلامی اشکال دارد؟ با تشکر»

متن جواب:
«باسمه تعالی
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
به طور کلی اگر مستلزم مفسده (مانند ترویج فساد، نشر اکاذیب و مطالب باطل) بوده و یا خوف ارتکاب گناه باشد و یا موجب تقویت دشمنان اسلام و مسلمین شود، جایز نیست والا مانعی ندارد.
موفق و مؤید باشید».

توضیح بخش احکام اسلامی تبیان: 
«حکم بالا در شکل فتوا بیان شده است یعنی تشخیص مصداق به عهده مکلف گذاشته شده است و تنها به بیان حکم کلی بیان شده است؛ تشخیص اینکه آیا این شرایط در مورد فعالیت در فیس بوک صادق می باشد یا خیر به عهده مکلفین گذاشته شده است.
نکته ای که در حکم بالا مشخص است این است که در صورتی که این فعالیت موجب تقویت دشمنان اسلام و مسلمین شود، جایز نیست در حالی که ماهیت شبکه های مجازی بر پایه جمع آوری اطلاعات می باشد و هر چه استفاده کنندگان آن بیشتر باشند و در استفاده از آن، محدودیت کمتری برای خویش قائل باشند اطلاعات بیشتری را برای این شبکه های اطلاعاتی فراهم می کنند و در نتیجه منجر به تقویت دشمنان می شود. به نظر می آید این حکم نه حرام بودن مطلق فعالیت در این سایت را می رساند و نه جایز بودن آن را اثبات می کند، بلکه به نوعی فیمابین است. به هر حال تشخیص مصداق این حکم به عهده خود شماست».
 
****
نظرات مراجع دیگر درباره فیس بوک به شرح زیر است:
سوال: در شبکه های مجازی، مثل فیس بوک چه حکمی دارد؟
 آیت الله صافی گلپایگانی(دام ظله): به طور کلی استفاده از فضاهای مجازی برای جهات مشروع و صحیح که موجب فساد عقیده و اخلاق نشود بلکه بتوان از آن در جهت تبلیغ و ترویج معارف دینی استفاده کرد مانعی ندارد بلکه مطلوب است، اما رفتن در سایت هایی که باعث سست شدن عقیده و فساد اخلاق و یا ترویج باطل باشد، حرام است.
 مؤمنین باید در چنین فضاهایی که افراد با اهداف متعددی فعالیت می کنند و اندیشه های گمراه کننده خود را تبلیغ و ترویج می نمایند، با همین وسائل و همین فضا، به شبهات آن ها پاسخ دهند و احکام اسلام و معارف اهل بیت علیهم السلام را به همگان، ابلاغ نمایند و در این خصوص از علماء اعلام و اهل تخصص در کلام کمک بگیرند.
 
****
سوال: استفاده و بازدید وهمچنین عضویت در شبکه های مجازی مثل فیس بوک چه حکمی دارد؟
آیت الله مکارم شیرازی(دام ظله): چنانچه بر خلاف قوانین و مقررات باشد و مفسده داشته باشد جایز نیست.

منبع : asriran.com

رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد چت کردن با نامحرم استفتاء مهمی را در پایگاه اطلاع رسانی.leader.ir ارائه فرموده‌اند.

متن استفتاء به شرح ذیل است:

چت‌کردن با نامحرم

س: نظر جنابعالى در مورد چت‌ کردن دختر و پسر چیست؟

ج) با توجه به مفاسدى که غالباً بر آن مترتب است، جایز نیست. 

حضرات آیات عظام شبیری زنجانی،موسوی اردبیلی،روحانی ،مکارم شیرازی ،صانعی،جعفر سبحانی، به پرسش شفقنا درباره  نسبت فسق دادن به دختران و پسرانی که با هم راه می روند پاسخ گفته اند.

به گزارش شفقنا، متن پرسش مطرح شده و پاسخ این مراجع تقلید شیعه بدین شرح است:

دختران و پسرانی که بایکدیگر در حال راه رفتن هستند و فسقی مرتکب نمی شوند، آیا کسی مجاز است نسبت فامیلی یا محرمیت آنان را مورد پرسش قرار دهد؟

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی

باسمه تعالی

حمل فعل آنها برفساد وتجسس در این راستا جایز نیست،مگراین که فعل و امر اهمی مانند جلوگیری از اشاعه فساد درجامعه برآن متوقف باشد که با تشخیص حاکم شرع بلا مانع است.




حضرت آیت الله العظمی صادق روحانی

خیر کسی مجاز نیست فامیلی یا محرمیت آنان را مورد پرسش قراردهد.



حضرت آیت الله العظمی  موسوی اردبلیی

بسمه تعالی
پرسیدن نسبت فامیلی اشکالی ندارد ولی آنها ملزم به جواب دادن نیستند و سوال کننده حق الزام آنها بر جواب را ندارد البته اگر به خاطر رعایت مصالح عمومی در این رابطه قوانینی وضع شده به قوانین مربوطه عمل شود.



حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

تجسس در این گونه موارد جایز نیست مگر اینکه سوئ ظن شدیدی باشد وسبب جریحه دار شدن عفت عمومی شود.


حضرت آیت الله العظمی صانعی
بسمه تعالی

امور عرضی و ناموسی، حسب مذاق شرع بر ستر و پوشیده نگه  داشتن آن هاست تا جایی که نبی مکرم و امیر المومنین صلوات الله علیها امر به درء و دفع حدود نموده اند، یعنی حاکم، بلکه همه مردم، موظف اند تا با ایجاد شبهه، از تعقیب قضایای عرض و اتهام ها و احتمال های آن، خودداری نمایند. بنابراین هیچ کس حق سوال وتفتیش و تفحص و تجسس از افراد مانند پسر و دختر یا مرد وزنی که در ملاء عام راه می روند نداشته و ندارد و الزام آن ها به نشان دادن مدرک محرمیت که دخالت در سلطه دیگران است حرام و غیر جایز است.آری؛ اگر نمایندگان مجلس شورای اسلامی قانونی در موارد خاص حسب شرایط خاص زمان و مکان برای جلوگیری از یک فساد عمومی تصویب نمودند و آن هم خلاف موازین شرعی نبود آن قانون مانند بقیه قوانین مجلس شورای اسلامی لازم العمل است.


حضرت آیت الله العظمی سبحانی
بسمه تعالی

تا علائم خلاف از آنها ظاهر نشود نباید متعرض آنها شد. والله العالم