 |
به گزارش «تابناک»، روزنامه ترکیه‌ای «رادیکال» در مطلبی به بررسی وضعیت حمایت خارجی از گروههای شورشی پرداخته و اشاره می‌کند، هم اکنون صد‌ها مورد از این گروه‌ها در سوریه فعال هستند که در این میان، کشورهای آمریکا، عربستان سعودی و ترکیه، بیشترین حمایت‌ها را از این گروه‌ها میکنند.
در این مطلب خلاصه وار آمده است: افرادی که کلاه‌های «ارتش آزاد سوریه» را بر سر می‌گذاشتند، زمانی کارآمد‌ترین نیروی مخالف در این کشور شناخته می‌شدند؛ اما اکنون، آنها یا به نیروهای افراط گرای سلفی پیوسته و یا به مرور به جنگ سالارانی چپاولگر تبدیل شده‌اند که تأثیرگذاری خود را از دست داده و بر محدوده‌ای کوچک تسلط دارند.
اما با این حال، افسانه وجود «گروههای شورشی میانه رو» همچنان نقل می‌شود. پیش از این، بنا بر اسناد و مدارک مشخص فاش شده بود که گروههای آموزش دیده در اردن توسط آمریکا و عربستان سعودی، در عمل با «جبهه النصره» همسو شده‌اند؛ گروهی که خود آمریکا آن را یک گروه تروریستی شناخته و از اقمار القاعده به شمار می روند.
افزون بر این، گروه «جبهه انقلابی سوریه»، یکی از معدود گروه‌هایی که ائتلاف مخالفان سوری با آن ارتباط دارد، با «ارتش اسلام» و «بریگاد یرموک» که مورد حمایت عربستان هستند، همکاری می‌کند که خود آنها نیز به جبهه النصره وابستگی دارند.
اما ماجرا به همین جا پایان نمی یابد، زیرا «معاذ الخطیب»، رئیس سابق ائتلاف مخالفان سوری که زمانی آمریکا تلاش داشت وی را به ریاست دولت سوریه معرفی کند، از گنجانده شدن نام جبهه النصره در میان گروههای تروریستی ابراز نارضایتی کرد. این در حالی است که بر پایه جدید‌ترین شواهد منتشره، جبهه النصره عامل حمله شیمیایی به «غوطه» بوده است.
در این باره باید گفت، هم اکنون دشمن مشترک همه این گروه‌ها، دولت اسلامی عراق و شام (داعش) است که «ابوبکر البغدادی»، رهبر آن، پس از خودداری جبهه النصره از ملحق کردن نیرو‌هایش به آن، ارتباط خود را با القاعده قطع کرده و مستقل آغاز به فعالیت کرد. داعش محصول القاعده است، اما اکنون می کوشد «امارت» خود را در عراق و سوریه برقرار کند.
اما در جبهه شمال، خارجی‌هایی که رهبری آنها را چچنی‌ها بر عهده دارند، بخشی از عرصه تحولات سوریه هستند. بسیاری بر این باورند که سرویس اطلاعاتی ترکیه (میت) از چچنی‌ها استفاده می‌کند. برخی از چچنی‌های پناهنده به ترکیه، به زور و یا با اقناع، وارد نبرد سوریه شده‌اند. ترکیه به آنها اعلام کرده که در صورت عدم ورود به سوریه، آنها را به دولت روسیه تحویل خواهد داد.
فرماندان چچنی که در سوریه شهرتی برای خود به دست آورده‌اند، عمر، سیف الله، ابوموسی، مسلم و صلاح الدین هستند. نام خانوادگی همه آنها «الشیشانی» (معرب چچنی) است. در آغاز همه چچنی‌ها در قالب «ارتش مجاهدین و انصار» تحت فرماندهی «عمر الشیشانی» بودند. عمر مدتی بعد ضمن همراه شدن با داعش، پذیرفت که به عنوان رهبر جبهه شمالی این گروه عمل کند. همین امر سبب شد ابوموسی از وی جدا شده و «انصار الشام» را تأسیس کند.
سیف الله، «ارتش خلافت» را تأسیس کرد و با جبهه النصره همسو شد. وی در ماه فوریه و در جریان حمله به زندان حلب کشته شد. مسلم که با تأسیس «جند الشام» تلاش کرده بود مستقل بماند، جای سیف الله را گرفت. صلاح الدین نیز فرماندهی ارتش مجاهدین و انصار را بر عهده گرفت و با جبهه النصره همسو شد. به هر حال، بسیاری بر این باورند که بدون کمک‌های نظامی و اطلاعاتی ترکیه، چچنی‌ها نمی‌توانستند هیچ گونه فعالیتی در سوریه داشته باشند.
اما باید اشاره کرد که هرچند قطر، ترکیه و عربستان سعودی، بیش از دیگران به عنوان حامی گروههای شورشی سوری شناخته شده‌اند، یک بازیگر دیگر خارجی نیز در این عرصه وجود دارد که کمتر مورد توجه قرار گرفته؛ کویت.
مقامات سیاسی و مذهبی کویتی نقش مهمی در تأمین منابع مالی برای ترویست‌های سلفی داشته‌اند.
پس از وقوع درگیری میان داعش و جبهه النصره، کویتی‌ها حمایت خود را به سمت النصره معطوف کردند و گروه «احرار الشام» نیز کامل به کویت وابسته شد. احرار الشام توسط «ابو خالد» در استانبول پایه گذاری شده که پیشتر، فرستاده القاعده به سوریه بود. کویتی‌ها از عمر الشیشانی نیز حمایت میکنند.
گروه دیگری که از سوی غربی‌ها نیز مورد حمایت بوده، «جیش المجاهدین» است. نام این گروه نخستین بار هنگامی مطرح شد که «مارسل شیهارو»، از چهره‌های مخالف مسیحی را به واسطه رعایت نکردن حجاب بازداشت کردند.
البته همه این‌ها، گروه‌هایی هستند که از نفوذ و قدرت بیشتری در میان دیگران برخوردارند؛ اما اصل کلام، یک چیز است؛ این یک بازی کثیف است. ترکیه درهای خود را به روی همه این گروه‌ها باز گذاشته و آمریکایی‌ها و سعودی‌ها نیز از سلفی‌هایی حمایت میکنند که آنها را «میانه رو» می‌خوانند، ولی این شمشیری دولبه است که می‌تواند اثرات معکوس داشته باشد.
